Οι μέρες είναι δύσκολες. Πολύ δύσκολες, σε βαθμό που θεωρώ πως από μόνο του είναι ένα understatement για αυτό που βιώνουμε όλοι μας και πολύ περισσότερο οι άνθρωποι που εργάζονται σε πόστα υγειονομικού ενδιαφέροντος όπως επίσης φυσικά και οι ασθενείς που νόσησαν από τον COVID-19. Το λέω ξεκάθαρα πως η σκέψη μου είναι μαζί τους καθώς αυτό που περνάει όλη η Γη αυτή τη στιγμή είναι πραγματικά από τις πιο desperate times που μπορεί να συμβούν σε περιόδους ειρήνης.
Δεδομένου του –δικαιολογημένου και επιβαλλόμενου- εγκλεισμού όλων των υπολοίπων μας στις οικίες τους υπάρχει χρόνος πλέον για πιο ενδελεχή ενασχόληση με τα ενδιαφέροντά του ο καθένας, σε σημείο που αντιλαμβάνεσαι πόσο μεγάλη σημασία έχει πλέον να έχεις αρκετά τέτοια.
Και ένα από αυτά είναι η Μουσική.
Γενικά και για να ξεκαθαρίσω τη θέση μου, θεωρώ τη μουσική την ανώτερη των Τεχνών για το δικό μου προσωπικό λόγο ότι είναι η μοναδική μορφή Τέχνης που ‘’γεμίζει’’ τόσο έντονα το χώρο που βρίσκεσαι και σου δίνει το απόλυτο ελεύθερο να σχηματίσεις ότι εικόνα θέλεις, όπως επίσης και να εκφράσει ταυτοχρόνως σε συγκλονιστικά απόλυτο βαθμό όλη τη γκάμα του ανθρώπινου συναισθήματος.
Επίσης να αναφέρω πως πλέον, μετά από τόσα χρόνια ενδελεχούς ενασχόλησης με τη Μουσική από διαφορετικές κατά καιρούς σκοπιές δεν έχω κανένα θέμα με τα διαφορετικά είδη μουσικής, μπορώ να ακούσω -και ακούω- κυριολεκτικά τα πάντα (οκ, πλην της ελαφρολαικής ελληνικής ποπ και του έντεχνου –γελάω με τον όρο- που για να πω την αλήθεια κριντζάρω)
Παρόλα αυτά όμως επειδή οι αδυναμίες είναι αδυναμίες και πάντα κάτι θα σου αρέσει λίγο περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, θέλω να γράψω για το black metal.
Κυρίως όμως για αυτό που ο συντάκτης του Metal Hammer τότε στην κριτική του για το μοναδικό full-length και ομώνυμο album των Thorns είχε ονομάσει Intelligent Black Metal –με τον τρόπο που το αντιλαμβάνομαι εγώ.
Η πραγματική αφορμή για το παρόν άρθρο βέβαια ήταν το live της 7ης Μαρτίου ακόμη μιας μπάντας που έβγαλε μόνο ένα ολοκληρωμένο album και το οποίο παίζει αυτή τη στιγμή από πίσω, το live δηλαδή των Ved Buens Ende.
Παρά το παράδοξο της μίας μόνο κυκλοφορίας οι Ved Buens Ende κατάφεραν να ‘’φωνάξουν’’ με περισσή περηφάνια ότι στην πραγματικότητα το black metal είναι το πιο πολυσχιδές sub-genre σε ολόκληρη την Τέχνη της Μουσικής.
Ναι. Σε ολόκληρη.
Και αν κάτι είναι αναλόγως πολυσχιδές αυτό είναι το ανθρώπινο συναίσθημα.
Η αλήθεια είναι πως το ‘’Written in Waters’’ έχει πολύ έντονο το στοιχείο της avant-garde μέσα του, όχι με την τεχνοτροπία του ‘’Goodbye 20th century’’ των Sonic Youth αλλά πρωτίστως με την αισθητική. Οι συνθέσεις έχουν μία jazzy σε στιγμές νοοτροπία -χωρίς να είναι jazz (τη γουστάρω τη jazz)- με ένα eerie feeling να πλανάται συνεχώς στον αέρα κάνοντας το μείγμα εκρηκτικό.
Που αν δεις τη σύνθεση των μελών της μπάντας κάτι τέτοιο είναι απολύτως αναμενόμενο.
Οι VBE σχηματίστηκαν εκεί στις αρχές των 90’s στη Νορβηγία και που δυστυχώς έγινε γνωστή η όλη φάση του black metal τότε για τους λάθος λόγους, καθώς είχαμε το γνωστό δυστυχές γεγονός της δολοφονίας του Euronymous από τον Vikernes. Μετά βέβαια βγήκαν στη φόρα και οι εμπρησμοί εκκλησιών όπως επίσης δυστυχώς και άλλες δολοφονίες.
Το βασικό θέμα όμως ήταν πως υπήρξε ένας δημιουργικός οργασμός σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας που όμοιο του δεν είδε άλλο είδος στο metal. Ήταν επίσης πολύ σύνηθες το να βλέπεις guest συμμετοχές πολλών σε διάφορα συγκροτήματα, γεγονός που βοήθησε πολύ στην ουσιαστική ανταλλαγή ιδεών μεταξύ μιας φουρνιάς που το μυαλό της κόχλαζε.
Μέλος των VBE ήταν -και είναι- ο Vicotnik.
Χωρίς πολλά πολλά, ο Vicotnik είναι ο τύπος που έχει συμμετάσχει ενεργά στο ”Written in Waters”, το ”666 International” και το ”A Umbra Omega” – τα δύο τελευταία υπό το όνομα των Dodheimsgard – κοινώς δηλαδή σε άλμπουμ-μεγαθήρια για τη σκηνή και για τα οποία ο όρος ‘’δημιουργικός οργασμός’’ είναι επίσης understatement. Μιλάμε στην πραγματικότητα για ένα δημιουργικό ξέσπασμα που δε γνωρίζει είδη και που κινείται στο χώρο της ολότητας, σε σημείο που από ένα σημείο και πέρα δεν είσαι σίγουρος πώς να το χαρακτηρίσεις και λες απλά black metal επειδή ξέρεις ότι αυτό είναι.
Γιατί το BM δεν είναι προφανώς μόνο τσιρίδες και Σατανάς.
Κάτι το οποίο πρέσβευσαν στο μέγιστο βαθμό που μπορούσε αυτό να συμβεί οι αγαπημένοι μου Ulver και Arcturus.
Δηλαδή ο Garm.
Είναι τόσα πολλά αυτά που θέλω να πω για τις δύο αυτές μπάντες και τον συγκεκριμένο καλλιτέχνη που θα έπρεπε να χρησιμοποιήσω 2-3 χιλιάδες λέξεις ακόμη κάνοντας ανάλυση της κάθε νότας, κραυγής, καθαρής φωνής και στίχου που ακούστηκε ποτέ από τα Aspera Hiems Symfonia, La Masquerade Infernale και Themes… – μεταξύ πολλών άλλων.
Αντί αυτού θα αναφέρω πως αυτά τα άλμπουμ είναι ένας από τους βασικούς λόγους που στην πραγματικότητα αισθάνομαι περήφανος μέσα μου που ακούω αυτή τη μουσική.
Παρατηρώντας τις δύο αυτές μπάντες βλέπεις την εξέλιξη του μυαλού του ανθρώπου, το πώς δηλαδή επέρχεται η ωρίμανση χωρίς να κατεβάσει στιγμή όμως τον πήχη της ποιότητας και επ’ ουδενί να σου δώσει την αίσθηση του εφησυχασμού που μέσω της κατάκτησης κάποιων κορυφών με συγκεκριμένο τρόπο, όχι απλά δεν εμμένει σε αυτόν, αλλά τουναντίον ψάχνει συνεχώς καινούριους τρόπους να φτάσει εκεί ξανά, κάνοντας κτήμα μέσα του πως οι προηγούμενοι ξεπεράστηκαν.
Είναι δηλαδή ο ορισμός της Εξέλιξης που οφείλουν να έχουν τα πράγματα για να διατηρούνται συνεχώς ζωντανά.
Είχα δει για το Aspera παλιότερα κάπου γραμμένο –στο Χαμερ λογικα πάλι- κατι που μου άρεσε πολύ όσον αφορά τη γενικότερη υπόσταση του άλμπουμ και θέλω να το μοιραστώ, ότι δηλαδή το Aspera Hiems Symfonia δεν είναι απλά ακόμα ένα black metal album.
Είναι η ξάστερη νύχτα του Χειμώνα.
Για το La Masquerade Infernale θα περιοριστώ στο ότι ακόμα και μόνο το Ad Astra να είχε μέσα, πάλι θα ήταν αρκετό. Το αλμπουμ διακατέχεται από έναν καλώς εννοούμενο ελιτισμό με τους Garm και Vortex να διηγούνται κατάρες τραγουδώντας, με τη μελοποίηση του ποιήματος του Edgar Allan Poe με την ονομασία Alone να δίνει ακόμα μεγαλύτερο ποιοτικό boost στο όλο εγχείρημα.
Και μιας και μιλάμε για μελοποίηση ποιημάτων οφείλει να αναφερθεί αυτή του γνωστού έπους του William Blake από τους Ulver, κάτι που ώθησε εμένα συγκεκριμένα στα 17 μου να ασχοληθώ με τη συνολική μελέτη του έργου του – και ένα ευχαριστώ για αυτό το λόγο δεν είναι καθόλου αρκετό.
Συνεχίζουμε.
Δυστυχώς τώρα στο black metal υπάρχει η πολύ κακή περίπτωση της ύπαρξης στους χώρους του, του abomination του ΝSBM όπου ενώ για το BM όλοι μπορούμε να καταλάβουμε που αναφέρομαι, θα αναφέρω πως το NS σημαίνει National Socialist.
Έχουμε τη δυστυχή συγκυρία του ότι επειδή γενικότερα το είδος είναι μια ‘’ακραία’’ μορφή τέχνης να βρήκαν καταφύγιο πολλοί κοπρίτες που ασπάζονται το ιδεολόγημα του Ναζισμού και που το εκφράζουν ευθέως μέσω των συγκροτημάτων τους. Προσωπικά δε μου είχε δημιουργηθεί καμία έκπληξη όταν είδα πως ο Καιάδας είχε εκλεγεί με τη Χρυσή Αυγή, πως δηλαδή ένας ενεργός φασίστας είχε προιστορία στο χώρο του BM. Οι ιδέες επίσης του Varg Vikernes είναι γνωστές στο χώρο εδώ και χρόνια.
Εκεί στις αρχές της δεκαετίας του 90 υπήρξε το trend του νεοπαγανισμού, το οποίο οδήγησε αρκετό κόσμο που ανήκε στο χωρο στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη σε ένα γενικότερο ‘’μπέρδεμα’’ της φάσης με την αντίστοιχη λατρεία των Ναζί σε ανάλογες θεότητες (όπως πχ του Wotan) και μέσω της ημιμάθειας -και βλακείας- πολλών να ωθήθηκαν σε τέτοιες κατευθύνσεις. Φυσικά δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για το κατάπτυστο της ιδεολογικής επιλογής των συγκεκριμένων, όπως επίσης και τη δημιουργία των συγκροτημάτων τους.
Πριν από μερικούς μήνες είχε γίνει ένας χαμός με τις επερχόμενες τότε εμφανίσεις των Mgla στην Ελλάδα λόγω του γεγονότος ότι ο τραγουδιστής τους φαίνεται να είχε συμμετάσχει σε ΝSBM αλμπουμ άλλων συγκροτημάτων. Εδώ όμως υπάρχει ένα πρόβλημα.
Η ίδια η μπάντα δεν πρεσβεύει ανάλογα πράγματα στους δίσκους της οπότε συνεπώς όταν τους ακούς και τους υποστηρίζεις δεν το κάνεις για μια μπάντα που πρεσβεύει νεοναζιστικά ιδεολογήματα. Προσοχή, μιλάω για τη μπάντα ως όλον. Πχ εδώ έχουμε το παράδειγμα του Vikernes που λογικά είναι από τους χειρότερους ανθρώπους εκεί έξω σε επίπεδο ιδεών αλλά ήταν αρκετά έξυπνος να μην προσπαθεί να μεταλαμπαδεύει τις ηλίθιες ιδέες του μέσω της μουσικής που έγραφε στους Burzum ή το ακόμα χειρότερα το παράδειγμα του Dagon των Inquisition που κατηγορήθηκε για παιδική πορνογραφία. Επίσης ένα μέλος των Dissection είχε μπει φυλακή για τη δολοφονία ενός ομοφυλόφιλου στη Νορβηγία, ο Euronymous ήθελε να δημιουργήσει μια τύπου ‘’Black Metal Mafia’’ κλπ κλπ.
Όπως καταλαβαίνουμε δεν είναι όλα ρόδινα στο χώρο, το αντίθετο μάλιστα.
Από εκεί και πέρα είναι θέμα του καθενός τι θα επιλέξει να κάνει με την ακρόαση συγκροτημάτων όπως οι Burzum, Inquisition, Naer Mataron, Dissection Μgla κοκ.
Που να πω τη μαύρη αλήθεια, τους Mgla τους ακούω φανατικά. Και υπάρχει λόγος γι’ αυτό.
Ένα από τα μεγαλύτερα ‘πράγματα’’ που παρήγαγε ποτέ ο χώρος του BM ήταν οι Mayhem και κυρίως το ‘’De Mysteriis Dom Sathanas’’ το οποίο (μαζι με τις δουλειές των Darkthrone μετα το πρώτο τους άλμπουμ) ορίζει τη φάση, εγκαινιάζοντας το δεύτερο – και κατά την άποψη μου σημαντικότερο απ’ όλα- κύμα του Black Metal. Το θέμα με το συγκεκριμένο άλμπουμ είναι πως είναι ένα ηχητικό σκοτάδι το οποίο ταυτοχρόνως ρέπει προς το Νιχιλισμό σε κάθε αισθητική έκφανσή του. Το επόμενο χτύπημα των Mayhem όμως θα ήταν το ‘’κρύο’’ αριστούργημα ”Grand Declaration of War”, σε ακόμη μία επίδειξη δύναμης μέσω του versatility που επέδειξαν και που τους κράτησε πάλι στην κορυφή.
Γενικά μέχρι εκείνη τη στιγμή παρατηρείται μια συνεχής προσπάθεια εξέλιξης και δημιουργικότητας με τα αλμπουμ-μνημεία να διαδέχονται το ένα το άλλο και έχοντας ταυτοχρόνως την άνοδο της ελληνικής σκηνής με τους Rotting Christ φυσικά πρωτοστατούντες σε αυτό -και αυτός θα είναι πάντα ένας από τους λόγους που θα λαμβάνουν (δικαίως) το σεβασμό που λαμβάνουν, ασχέτως του αν αρέσει ή όχι η κατεύθυνση που έχουν πλέον πάρει και κυρίως η πεπατημένη πάνω στην οποία συνεχίζουν.
Το παράδοξο (?) της φάσης είναι πως από τις αρχές του 2000 και για καμια δεκαετία έχουμε την παραγωγή καλών μεν άλμπουμ, αλλά όχι ΤΟΣΟ καλών που να κάνουν τον κρότο που έκαναν τα άλμπουμ εκείνης της περιόδου.
Μέχρι που φτάνουμε στο 2015.
Το πρώτο χτύπημα έρχεται με το δυσθεώρητα ποιοτικό και ‘’μεγάλο’’ Α Umbra Omega από τους Dodheimsgard (που για μένα είναι το άλμπουμ της δεκαετίας), απλώς στο συγκεκριμένο δίσκο έχουμε την περίπτωση ενός δύσκολου άλμπουμ που δε μπορεί να γίνει εύκολα κατανοητό κατευθείαν από τον πολύ κόσμο, ακόμα και από τους ίδιους τους οπαδούς του είδους.
Το δεύτερο όμως ήταν η ανάσα που έψαχνε το είδος εδώ και χρόνια, ένα αλμπουμ δηλαδή πολιορκητικός κριός που θα έκανε επίθεση σε πιο mainstream κοινά, διατηρώντας ταυτοχρόνως την ποιότητα του. Έτσι έχουμε το Σεπτέμβρη την κυκλοφορία του ‘’Exercises In Futility’’ μέσω του οποίου καταδεικνύεται η διαφορά μεταξύ των καλών άλμπουμ από τα άλμπουμ-μνημεία. Πχ το αμέσως προηγούμενο τους με την ονομασία ”With Hearts Toward None” είναι ένα εξαιρετικό άλμπουμ αλλά του λείπει αυτό το ‘’κάτι’’ για να το ανεβάσει στο επίπεδο που στέκεται και ατενίζει τον κόσμο μέσα από τον μαύρο Νιχιλισμό του το ”Exercises In Futility”.
Μιλάμε για ένα κολληματικό άλμπουμ, από αυτά που σε κάνουν να διαβάσεις κάθε στίχο και να το έχεις μονίμως στο repeat για όσο καιρό χρειαστεί μέχρι να πάρεις απόφαση πως πρέπει να ακούσεις και κάτι άλλο.
Μέχρι που θα ξαναπατήσεις το play.
Εκτός και αν τύχει να γνωρίσεις στην πορεία τους ‘’δικούς μας’’ Hail Spirit Noir…
Έχω αναφέρει αρκετές φορές δημοσίως πως οι Θεσσαλονικείς είναι η καλύτερη ελληνική μπάντα αυτή τη στιγμή εκεί έξω. Είμαι πλέον σίγουρος πως έχω φτάσει στη συγκεκριμένη διαπίστωση για τον ίδιο λόγο που λάτρεψα το δεύτερο κύμα του BM στο οποίο αναφέρθηκα στην αρχή του κειμένου.
Οι Hail Spirit Noir σου δίνουν την αίσθηση της ακατάπαυστης και χωρίς κανένα ταμπου δημιουργικότητας, ένα συναίσθημα ενδελεχούς αναζήτησης στο εσωτερικό της ψυχής που βγάζει στη φόρα μια τεράστια γκάμα των ανθρώπινων συναισθηματων.
Γιατί αυτό είναι το black metal.
Από την έκφραση της απόλυτης οργής του Rebel Extravaganza των Satyricon στην γοτθική ατμόσφαιρα των Cradle of Filth και τις γλυκές μελωδίες των Empyrium.
Από την noise σε στιγμές προσέγγιση των Anaal Nathrakh στη χρήση από μέρους τους της όπερας Vesti la Giubba όταν ο V.I.T.R.I.O.L τραγουδάει τo ‘’ Ridi, Pagliaccio,
sul tuo amore infranto!’’ και σου σηκώνεται η τρίχα κάγκελο μέχρι τα τετρακάναλα μαύρα και παγωμένα αριστουργήματα των Darkthrone ή τα ανάλογα με γυαλισμένες παραγωγές των Dimmu Borgir.
Από το cult corpsepaint και τις δυσκοίλιες πόζες του Abbath και του Euronymous μέχρι την πιο χαλαρή προσέγγιση του τώρα
Και είναι πολλά αυτά που αφήνω απ’ έξω. Πάρα πολλά
Γιατί είναι τόσο απεριόριστα πολυσχιδές.
Στην τελική, the great truth is (that) there isn’t one.