Είμαστε στο καλοκαίρι του 2011 και η εκνευριστικά σταθερή στο υψηλότερο επίπεδο CSKA προσπαθεί να συνέλθει από τη χειρότερη σεζόν στη σύγχρονη ιστορία της, στην οποία υπό τον Ντούσκο Βουγιόσεβιτς (ο οποίος κεφαλαιοποίησε κυριολεκτικά τις τρομερές σεζόν με την Παρτίζαν) βρέθηκε με ρεκόρ 3-7 εκτός τοπ 16. Το μίγμα σπουδαίων βετεράνων και ανερχόμενων νεαρών που προσπάθησε να στήσει ο Σέρβος εξερράγη στα χέρια του, τον έστειλε πρόωρα στο ταμείο ανεργίας και άδειασε -επιτέλους- μια θέση στο FinalFour (όχι για πολύ βέβαια) που είχαν καπαρωμένη για μια 8ετία οι Ρώσοι.
Πως αποφάσισε να συνέλθει από αυτό το σοκ η CSKA;
Προχωρώντας στην επαναστατική κίνηση να ρίξει πολλά, πάρα πολλά λεφτά και να φέρει παιχταράδες. Και να τους εμπιστευθεί στον δάσκαλο-διαχειριστή Καζλάουσκας. Το πως κατέληξε αυτό έναν περίπου χρόνο μετα, σε ένα career, organisation, generation (βάλτε ό,τι θέλετε) defining βράδυ στην Κων/πολη όλοι το θυμόμαστε. Ο Κάζλα αναρωτήθηκε αν πρέπει να αφοσιωθεί στη μελισσοκομία, ο Μίλος κόλλησε την ταμπέλα του αψυχολόγητου καταστροφέα (έκανε φιλότιμες προσπάθειες επί χρόνια για να τη διατηρήσει) και γενικώς τον οργανισμό κάλυψε μια τέντα στο μέγεθος του…πορτοφολιού του που έγραφε CHOKERS.
Δυο χρονάκια και δυο πικρές ήττες σε ημιτελικούς αργότερα (ειδικά αυτή από τη Μακάμπι) και αφού επιστρατεύτηκε ο άνθρωπος που είχε δημιουργήσει την τελευταία ομάδα φόβητρο της περιόδου 2006-2010 χωρίς αποτέλεσμα, η CSKA εμπιστεύθηκε το πανάκριβο ρόστερ της στον πρώην προπονητή της Μπάνβιτ, του ΠΑΟΚ και της ΜΕΝΤ… Α, και επί 13 χρόνια βοηθό του Ζέλικο Ομπράντοβιτς. Αφού λοιπόν η “μοίρα” τα έχει φέρει έτσι ώστε να μην συναντηθούν ποτέ οι δρόμοι της με τον μέγα Σέρβο Μάγιστρο (μάλλον ευτυχώς για τους υπόλοιπους…) η ρωσική ομάδα αποφάσισε να πάει σε ο,τι κοντινότερο υπήρχε σε αυτόν. Κυριολεκτικά. Και από εκείνη τη μέρα ο κύριος αποτελεί τον 4ο μακροβιότερο προπονητή στην (μεγαλούτσικη) ιστορία της.
Εντάξει, ωραία η αναδρομή μεγάλε, αλλά τι ακριβώς θες να μας πείς;
Καταρχάς δείτε αυτό εδώ,σαν δώρο για την αφοσίωση σας :
Cheers me up every time.
Η όλη ιδέα της συγκεκριμένης ανάρτησης ξεπήδησε από τις φήμες ότι ο Δημήτρης Ιτούδης έπαιζε τη θέση του στο ματς με τη Μπαρτσελόνα προ ολίγον ημερών. Πόσο “δίκαιο” είναι αυτό λοιπόν; Αξίζει πράγματι ο κόουτς να κινδυνεύει να απολυθεί μετά από 4,5 χρόνια;
Ας πάμε πάλι πίσω (sorry) να δούμε τους λόγους πρόσληψής του,όπως και όσο μπορούμε να τους υποθέσουμε (εκτός αν κάποιος που μας διαβάζει ξέρει με σιγουριά, επειδή εργάζεται στο front office των Ρώσων, οπότε…Poly kalispera sou. Ti kaneis esu?). Προφανώς η CSKA είναι μια ομάδα που ΠΡΕΠΕΙ να κερδίζει. Δεν το είχε κάνει επί μια εξαετία. Στον Ιτούδη πήρε δυο χρόνια. Check. Δεύτερος στόχος να προσφέρει ένα ελκυστικό προϊόν, παρά την εμφανή αλλαγή φιλοσοφίας στα μισά της θητείας του. Δυσκολεύομαι να φανταστώ ότι υπάρχει κόσμος που δεν βρίσκει ελκυστικό αυτό που προσφέρει επί τετραετία η ρωσική ομάδα. Check και εδω. Τρίτος στόχος η καλύτερη αξιοποίηση/ένταξη γηγενών παικτών. Εδώ, με δεδομένη την απελπιστική ένδεια σε ταλέντο, πήραν σοβαρά λεπτά και ρόλο αρκετοί Ρώσοι παίκτες, προεξάρχοντος του καθιερωμένου πλέον Κουρμπάνοφ. Micro-check εδώ.
Καταπληκτικά όλα αυτά δικέ μου, αλλά με τη loserίλα τι γίνεται;;;
Ας φέρουμε λοιπόν στην παρέα μας τον Κώστα Χαρδαβέλλα και ας προσπαθήσουμε να ανοίξουμε τις Πύλες του Ανεξήγητου (σε καμμία περίπτωση μην φέρετε στην παρέα σας τον Κ.Χαρδαβέλλα και μην ανοίξετε οποιαδήποτε πύλη μαζί του. Don’t try this at home). Πράγματι, ο τρόπος που έχασε η Cska τον τελικό του ’12 και τον ημιτελικό του ’14 σε βάζουν σε σκέψεις για την ύπαρξη μεταφυσικών φαινομένων (ΔΕΝ υπαρχουν). Η διαφορά ποιότητας, εμπειρίας και παραστάσεων με τους αντιπάλους της ήταν τεράστια. Άρα λοιπόν υπάρχει η αίσθηση ότι ο Ιτούδης πήγε στη Μόσχα (και) για να ξορκίσει αυτά τα φαινόμενα (χωρίς εισαγωγικά ο εξορκισμός, αφού μιλάμε για τον κόσμο του μεταφυσικού). Και ο αθεόφοβος, στην πρώτη του μόλις σεζόν, πάει και χάνει από τον ΟΣΦΠ με ανατροπή και τον Σπανούλη να ξυπνάει απο το λήθαργο για να κάνει τα δικά του… Ντεζά-Βί ε (Σκουντής αλερτ); Noooot really though. Ο Ολυμπιακός του 2012 ήταν μια ομάδα με έναν μεγάλο παίχτη, έναν άλλο που κάνει breakout season και κάμποσους ταλαντούχους πιτσιρικάδες χωρίς παραστάσεις, που χρειάστηκε δυο προσθήκες στα μισά για να σώσει τη σεζόν του (major understatement, ξέρω). Ο Ολυμπιακός του 2015 από την άλλη ήταν μια ομάδα με δυο Euroleague all time greats, στην καλύτερή τους ίσως φάση, με τον -από την αμέσως επόμενη σεζόν- βασικό playmaker της πανίσχυρης Φενέρ, με έναν απο τους καλύτερους σουτέρ της Ευρώπης, έναν από τους καλύτερους σέντερ της Ευρώπης, και έναν από τους καλύτερους αμυντικούς γκάρντ της Ευρώπης. ‘Ολα αυτά με το περιτύλιγμα του ”been there, done that” χαραγμένο στο σώμα του βασικού κορμού του. Και εμείς για κάποιο λόγο πρέπει να θεωρούμε ”κάζο” το να χάσεις από αυτήν την ομάδα ένα do or die παιχνίδι. Πέραν του ότι δε λαμβάνουμε υπόψιν τις υπεραξίες που πληρώνουν κάποιες ομάδες, επιδιώκουμε μονίμως να τονίζουμε το ρόλο του φτωχού, αδύναμου Δαβίδ που τα βάζει με τον πλούσιο, πανίσχυρο Γολιάθ. Κάποιες φορές είναι έτσι. Εκείνη δεν ήταν μια από αυτές.
Την επόμενη σεζόν πάλι εξαιρετικό μπάσκετ, πάλι FinalFour, αλλά αυτή τη φορά κούπα. ”Μαααα πήγε να χάσει δικό του μάτς. Μααα ήταν τυχερός που το follow του Χριάπα πήγε μέσα. Μααα τη Λοκομοτίφ κέρδισε στον ημιτελικό. Σιγά.” Ναι. Τελικος 2009, ο Παναθηνακός δίνει μοναδική παράσταση στο 1ο ημίχρονο και ξεφεύγει με 20. Ο σπουδαίος αντίπαλος δεν παραδίδεται, και με ανελέητο (προκλητικά ανεκτό) ξύλο, φτάνει το ματς στο καλάθι. Η μπάλα χορεύει στη στεφάνη, φεύγει μακρυά και το 5ο είναι γεγονός. Τί μας έχει μείνει χαραγμένο τόσα χρόνια αργότερα; Μα το οργιαστικό πρώτο ημίχρονο, μαζί με μπόλικη γκρίνια για το δεύτερο. Α, και ένα λάβαρο. Αλήθεια, γιατί δε μένουμε σε αυτό που παρουσίασε η CSKA στο πρώτο ημίχρονο του τελικού το 2016; Γιατί δε μένουμε στο ότι ο loser Μιλος έκανε αυτό με λιγότερο από ένα λεπτό να απομένει:
Ο κόουτς Ιτούδης παρουσίασε το 2016 μια καταπληκτική ομάδα,που κυριάρχησε από την αρχή μέχρι το τέλος της διοργάνωσης,παίζοντας το καλύτερο μπάσκετ και στο τέλος το σήκωσε (και αυτό δεν είναι ΚΑΘΟΛΟΥ σύνηθες). End of story.
Αυτό το αποκορύφωμα το ακολούθησε μια σεζόν που είχε πάλι όμορφο μπάσκετ (μα τι βαρετό, ξέρω), πάλι F4 (πφφφ, προχώρα άνθρωπέ μου) και…πάλι ήττα από ΟΣΦΠ (εδώ είμαστε). Η γνωστή ιστορία, λουζερίλα, chokers κλπ… Κατά βάση ισχύουν τα ίδια πράγματα με το 2015, απλά ο ΟΣΦΠ του ’17 έμοιαζε (και μάλλον ήταν) πιο τρωτός, ειδικά από τη στιγμή που τραυματίστηκαν οι Χάκετ, Λοτζέσκι. Η CSKA από την άλλη έμοιαζε σε ένα μίνι τέλος εποχής (ναι,της εποχής του Μίλος). Δεν θα αφαιρέσω όμως την ευθύνη που αναλογεί στον Ιτούδη για την πρώτη κατ’εμέ (και μοναδική πραγματική τέτοια) αποτυχία του στον πάγκο της CSKA.
Το καλοκαίρι λοιπόν του 2017, ο Μίλος παίρνει τη μεγάλη απόφαση (την έχει πάρει μάλλον καιρό) να δοκιμάσει στο υψηλότερο επίπεδο και ο κόουτς κάνει κάτι σπάνιο. Αποφασίζει να αλλάξει σχεδόν ολοκληρωτικά φιλοσοφία παιχνιδιού. Από το πιο …intellectual, με πολλή κυκλοφορια και σημείο αναφοράς στη ρακέτα μπάσκετ μισού γηπέδου (προφανώς προσαρμοσμένο στα χαρίσματα των Μίλος, Ντε Κολό) ανεβάζει κατά πολύ το ρυθμό, αδειάζει τη ρακέτα απο βαριά κορμιά και πηγαίνει σε ένα πιο κυνικό μπάσκετ, στηριζόμενος στην φυσική και τεχνική υπεροχή των παικτών του (ναι, λογικά με τη ματιά απέναντι).
Και…πιστός στην παλιά Κινέζικη παροιμία που λέει πως ”αν θέλεις να ανεβάσεις το ρυθμό και τις κατοχές, πάρε Ισπανό playmaker” φέρνει στην Μόσχα τον Chacho.
Εντάξει,όχι κάποιον ΤΟΣΟ καλό Τσάτσο (ως γνωστόν το Καλαματιανό είναι το καλύτερο),αλλά τη μπασκετική του απομίμηση. Επίσης αποκτά τον ανερχόμενο Clyburn που μας έχει συστήσει ο Μπλάτ και αναβαθμίζει τη δική του ”ανακάλυψη” ονόματι Cory Higgins. Σήμερα ο πρώτος είναι ένα κινητό miss-match,ίσως ο πιο κυρίαρχος forward στην Ευρωλίγκα,ενώ ο δεύτερος είναι ένας πλήρης πλάγιος και στις δυο μεριές του παρκέ. Και αν για τον Clyburn μοιράζεται τα εύσημα με τον Μπλατ,ο Higgins αποτελεί ολόδικό του δημιούργημα. Η μεγάλη αλλαγή στη φιλοσοφία δεν στέρησε τίποτα από την εικόνα που παρουσίαζε στο παρκέ η ομάδα. Θεαματικό μπάσκετ, πολλές νίκες και πρωτιά στην κανονική περίοδο. Μετά από μια ανταγωνιστική σειρά με την πολύ καλή Χίμκι του τεράστιου Σβέντ και του Γ.Μπαρτζώκα (στην οποία στερήθηκε το δικαίωμα να διεκδικήσει την πρόκριση σε 5ο ματς) βρέθηκε ξανά στο FinalFour. Εκεί τον περίμενε ακόμα μια ήττα σε ημιτελικό, αυτή τη φορά από την -επίσης- καταπληκτική Ρεάλ του Λάσο και του παιδιού-θαύματος. Και του Αγιόν. Και του Ρούντι. Και του Κάρολ. Και του… Βλέπετε που το πάω έτσι;
ΟΚ, αγάπη μόνο για τον Ιτούδη έτσι;
Η παραπάνω αναδρομή (λίγο μακροσκελής ομολογώ, μάλλον έπαιξα το χαρτί της τρίλιζας πολύ νωρίς) δεν έχει σκοπό να ”ξεπλύνει” τον κόουτς μπασκετικά. Μία κατάκτηση σε τέσσερις προσπάθειες, όμως, είναι ένας φυσιολογικός απολογισμός σε μία διοργάνωση όπου υπάρχουν και άλλες τεράστιες ομάδες με σπουδαίους παίκτες-προπονητές. Φαίνεται φτωχότερος όταν θεωρούμε (ναι, αυθαίρετα) δεδομένη την παρουσία στο FinalFour και υποτιμούμε την ποιότητα αυτού που καταθέτει στο παρκέ μια ομάδα ως καθαρά αποτέλεσμα υψηλού μπάτζετ. Ο θεσμός του FinalFour προσφέρει τη δυνατότητα σε λιγότερο ποιοτικές-ακριβές ομάδες να κάνουν την υπέρβαση της μίας βραδιάς. Είναι ένας πολύ βασικός λόγος που τον γουστάρουμε. Και σε αυτό το πλαίσιο κρίνουμε ως αποτυχημένες πολύ σοβαρές δουλειές (τα παραπάνω ισχύουν και για τους προκατόχους του με τη διαφορά, όπως εξήγησα, ότι ο Ιτούδης ουσιαστικά δε έπεσε καν θύμα κάποιας τόσο μεγάλης έκπληξης), που δεν είχαν τη δυνατότητα να αποδείξουν την ανωτερότητά τους σε σειρά αγώνων. Δεν λέω σε καμμία περίπτωση ότι πρέπει να καταργηθεί άμεσα το FinalFour (όπως επανειλημμένα έχει ζητήσει ο κόουτς Ιτούδης). Κάτι τέτοιο είναι αυτή τη στιγμή εναντίον της ανταγωνιστικότητας του προιόντος Euroleague Basketball (με τρανταχτά παραδείγματα υπέρ της άποψης την αδυναμία ύπαρξης salary cap, τις τεράστιες διαφορές στη φορολογία, κλπ). Όμως προς τα εκεί πρέπει να κοιτάμε.
Γιατί λοιπόν φτάσαμε φέτος στα μισά της σεζόν να συζητάμε πιθανή απόλυση του Ιτούδη από την Cska, ειδικά όταν η ομάδα είχε -φαινομενικά- καλύτερες αφορμές αλλά επέλεξε (πολύ σωστά επαναλαμβάνω) να κλείσει τα αυτιά της στις φωνές περί ”ανικανότητάς του να εμφυσήσει πνεύμα νικητή”; Φέτος για πρώτη φορά η CSKA δείχει ανίκανη να επιβληθεί στους αντιπάλους της με τον τρόπο που το έκανε τα προηγούμενα χρόνια. Δε θα λάβω σοβαρά υπόψιν απόψεις τύπου ”ο προπονητής τεστάρει την ομάδα στο ρόλο του αδύναμου για να την προετοιμάσει καλύτερα”, γιατί πολύ απλά τέτοιου τύπου καταστάσεις ΔΕΝ προετοιμάζονται. Άρα κάτι πάει στραβά. Θέλετε να είναι η μετατόπιση του κέντρου βάρους παιχνιδιού από το δίδυμο De Colo-Sergi στο Clyburn-Higgins που δεν πολυαρέσει στους πρώτους; Σε κάτι πιο καθαρά αγωνιστικό, θέλετε να είναι η πολύ ευάλωτη (από επιλογή ουσιαστικά) ρακέτα; Όπως κι αν έχει, κάτι δεν δουλεύει σωστά όσον αφορά την πρόοδο του νέου πλάνου που χάραξε ο κόουτς πέρσι…
Σε αυτό λοιπόν το σημείο θα καταθέσω μια εντελώς προσωπική άποψη, η οποία αντιλαμβάνομαι ότι από τη σκοπιά της λογικής μπορεί να μπάζει πιο πολύ και από την άμυνα του κόουτς Πιανιτζιάνι. Μήπως έχουμε να κάνουμε μια ομάδα που έχει αποφασίσει πως δεν θα κρίνει τον προπονητή της από ένα ή δύο παιχνίδια της μιας ανάσας στο τέλος της σεζόν, αλλά από την πρόοδο που παρουσιάζει το δημιούργημά του; Ο Δημήτρης Ιτούδης προσπαθεί να παρουσιάσει ένα πιο σύγχρονο τρόπο παιχνιδιού,ενώ παράλληλα έχει ανεβάσει στάτους σε παίχτες που δεν χρυσοπληρώθηκαν, όπως οι Χίγκινς, Κουρμπάνοφ που προαναφέραμε, αλλά και ο Πίτερς που δείχνει φέτος να βαδίζει στον ίδιο δρόμο. Αυτό είναι κάτι που είχε απελπιστικά ανάγκη μια ομάδα που έχει συνηθίσει να πληρώνει υπεραξίες. Αυτά τα στοιχεία είναι που έχουν σίγουρα εκτιμήσει στη Μόσχα. Όμως φέτος δε βλέπουν αυτό που θέλουν περισσότερο, δηλαδή η ομάδα τους να είναι η καλύτερη της Ευρώπης.
Άρα την CSKA τη διοικούν ένα μάτσο ρομαντικοί τύποι που θέλουν απλά να βλέπουν μπασκετάρα;
Άν ο καλός Ιτούδης που μας λες είχε χάσει εκείνον τον τελικό στο Βερολίνο μήπως είχε πάρει και αυτός το δρόμο για τη μελισσοκομία;
Άν βγεί…5ος στη Regular Season,και σηκώσει κούπα (παράδοση) θα τον διώξουν επειδή δεν κυριάρχησε;
Αυτά και άλλα τόσα είναι απολύτως λογικά ερωτήματα. Το αντιλαμβάνομαι. Σίγουρα την Cska δεν τη διοικούν τίποτα παιδιά των λουλουδιών. Ίσως όμως οι άνθρωποι (και σε αυτό μπορεί να συνέβαλαν οι ”σφαλιάρες” που έφαγαν στα FinalFour. Καμμιά φορά σε κάνουν να βλέπεις πιο καθαρά) έχουν το βλέμμα τους στο μέλλον. Ένα μέλλον το οποίο λέει πως κάποια στιγμή αργά ή γρήγορα θα βρεθεί η χρυσή τομή ώστε οι Ευρωπαϊκοί τίτλοι να μην κρίνονται στον ”τζόγο” των FinalFour.
Προσωπικά μου αρέσει αυτή η σκέψη, ακόμα και αν στερείται απόλυτης λογικής τεκμηρίωσης. Πιθανώς είναι κάτι που επιλέγω να πιστέψω. Παρ’όλα αυτά, δεν είναι καθόλου μακρυά η μέρα που και στην δική μας πλευρά θα απολαμβάνουμε σειρές αγώνων μεταξύ των καλύτερων ομάδων για την ανάδειξη του Πρωταθλητή. Μένει να βρεθεί ο τρόπος.
And what about Itoudis?
Την ώρα που έγραφα αυτές τις γραμμές ετοιμαζόταν να υποδεχθεί την Ρεάλ στη Μόσχα… Μια ήττα μάλλον θα του είχε κλείσει οριστικά το δρόμο για την πρώτη δυάδα. Δεν πιστεύω όμως ότι θα τον οδηγουσε στην απόλυση στα μέσα της σεζόν τελικά. Πάντως, όπως και αν καταλήξει αυτή του η θητεία στη Μόσχα, θα έχει αποδείξει ότι δεν φοβάται να τολμήσει, να ξεφύγει από τις ισχυρές αγωνιστικές (και συμπεριφορικές ίσως) νόρμες του ανυπέρβλητου δασκάλου και να δημιουργήσει κάτι με την προσωπική του σφραγίδα. Με το βλέμμα στο μέλλον.